Chronische pijn
Het werd weer eens tijd voor een nieuwe blog. Een over waar ik veel mee bezig ben en eigenlijk weinig inhoudelijk schrijf.
Drukte
Door drukte met het project Natuur op Recept, nieuwe samenwerkingen, cursus, herfstvakantie etc kreeg ik het niet voor elkaar om er eens goed voor te gaan zitten.
Nu wel?
Nee, eigenlijk niet maar omdat ik het zo leuk vind om hier al wat meer te laten lezen over mogelijkheden maak ik er nu tijd voor. Drukte is meteen een trigger voor chronische klachten. Te druk, nee geen tijd, ik zou niet weten wanneer ik … moet doen, drukdrukdruk. Herken jij iets hiervan?
Persoonlijk ik wel. Dat maakte dat ik een week of 3 geleden besloot vorige week een afspraakvrije week in te plannen. Beetje rondhangen, wandelen, fietsen, spelen met de kinderen en zien wat er voorbij zou komen. Dat gaf wat ruimte om wat dingen op een rij te zetten en daardoor spontaan een locatie geregeld. 11 november starten de maandelijkse wandelingen weer, de eerste is in de Reeshof en we starten en eindigen in de tuin van Giardino D’Italia in de Reeshof (meer info).
Chronische pijn
Het altijd druk hebben (of je druk maken) kan dus mede chronische pijn veroorzaken. Wat is chronische pijn nu eigenlijk?
Misschien weet je het heel goed en heb je er meer kennis over dan je lief is door je eigen ervaringen. Chronische pijn is een voortdurende of terugkerende pijn die langer aanhoudt dan de normale genezingsperiode voor een ziekte of verwonding, of die langer dan drie tot zes maanden duurt.
En nu iets overzichtelijker:
- pijn die er altijd is of elke keer weer terug komt
- de klachten blijven langer dan je zou verwachten bij de ziekte of verwonding
- pijnklachten die langer dan 3 tot 6 maanden aanhoudt
Het is dus erg aanwezig en duurt te lang. In Nederland hebben meer dan 3,2 miljoen mensen last van zulke langdurige klachten. Hoe erg de klachten zijn dat verschilt per persoon en het kan in elk deel van het lichaam voorkomen. Het begrip chronische pijn is dus meer een beschrijving van wat er o.a. aan de hand is. Denk aan:
- Altijd aanwezige lage rugpijn sinds die keer dat je op je 30ste door je rug ging (later meer hierover)
- Veel pijn bij de ziekte MS
- Na meerdere keren de enkel te hebben verzwikt zijn er enkel klachten die steeds weer terug komen
- Vaak buikpijn sinds de acute blinde darm operatie 2 jaar geleden
- Steeds weer pijn door bijvoorbeeld fibromyalgie of artrose
- Pijn t.g.v. de behandelingen voor kanker
Hoe ontstaat het?
Daar is bijna geen simpel antwoord op. Zoveel mensen, zoveel soorten pijn en dus ook zoveel antwoorden. De kortste beschrijving is dat chronische pijn ontstaat door zenuwen en de hersenen overgevoelig zijn geworden. Zenuwen worden extra ontvankelijk voor prikkels en het brein zal die prikkels sneller vertalen als pijn.
Zoals het radboud MC het op de website heeft staan: In feite voel je pijn pas als je hersenen het signaal uitleggen samen met de emoties of stemming die je in die situatie hebt. Pijn voel je dus met je brein!
Dus de zenuwen zijn gevoeliger voor prikkels, geven die sneller en vaker door aan het brein welke de signalen sneller omzet in een gevoel van pijn.
De oorzaak kan heel divers zijn tussen heel duidelijk en totaal onbekend. Van een operatie of ziekte tot te veel spanning tot aan een keer struikelen. Betekend dit dat je van elke operatie, stress, verkeerde stap chronische pijn krijgt? Bij lange na niet gelukkig. Het heeft ook te maken met hoe lekker zit je in je vel (veel of weinig stress), hoe is je algehele gezondheid, ben je fit etc. Zo’n 18% van de Nederlanders heeft te maken met chronische pijn en dat betekend dat meer dan 80% het niet heeft en er ook geen last van krijgt.
Factoren die een rol kunnen spelen
- Leefstijl
- Werk
- Gezondheid
- Thuissituatie
- Emoties
- Sociaal netwerk
- Persoonlijkheid
- Eigen regie
- Erfelijkheid
- Trauma’s
En dan zijn dit enkele van de hele algemene factoren. Want tja, wat is nu precies leefstijl en waneer is het “goed of fout”? Betekend een sociaal netwerk dat je 1, 4, 10 of wel 100 mensen om je heen hebt? Wanneer heb je eigen regie en is dat dan voldoende? Dit allemaal is natuurlijk persoons afhankelijk. De mens is een sociaal wezen, in een groep functioneren is de overleving van de soort. Alleen niet ieder mens heeft evenveel sociaal contact nodig of op dezelfde manier. Dit geld voor alle factoren.
Ingewikkeld
Maakt dit chronische pijn ingewikkeld? Deels wel ja want de puzzel is soms groot. Aan de andere kant kun je het eenvoudiger maken door er naar te kijken vanuit dat prikkel gevoelige systeem. Kennis en ervaring is daarin van belang. En dan niet eens mijn kennis maar de kennis van jouwzelf. Als je begrijpt hoe het fysiek, fysiologisch en mentaal werkt dan krijg je al snel inzicht in jouw eigen situatie. Met inzicht kun je aan de slag, kun je gaan kijken hoe je de prikkelgevoeligheid omlaag krijgt.
Prikkelgevoeligheid kan omlaag door bijvoorbeeld het verwerken van emoties, reguleren van spanning/stress, gezond bewegen en natuur. Zo werk ik zelf veel en steeds meer met lichaamsbewustzijn en dan natuurlijk in de buitenlucht. Het groen van de natuur werkt kalmerend op het zenuwstelsel en via bewust bewegen kun je positieve signalen naar je brein sturen. Hoe meer positieve signalen hoe rustig je zenuwstel wordt.
Voorbeeld spanning loslaten
Vaak geef ik het voorbeeld van de antilope en de leeuwin. Als de leeuwin op een antilope jaagt dan gaat die laatste er pijlsnel vandoor. Stel je nu voor, de leeuwin geeft op en de antilope stopt met rennen. Dan zie je de antilope nog een keer om zich heen kijken en dan staat hij even flink te trillen of er gaat een stevige siddering door het lijf heen. Daarna loopt hij weg alsof er geen achtervolging of gevaar is geweest.
Stel je nu even voor dat jij wordt achtervolgt door de leeuwin (of baas, deadline, klant, gezin etc). Zij geeft op en jij kan stoppen met vluchten, het is weer rustig. Wat gebeurt er bij jou? Vermoedelijk dat je de hele dag over je schouder blijft kijken, denkt aan wat er gebeurd is en wat de kans is dat het weer voorkomt etc. Je blijft dus gespannen en op je hoede.
Daar waar de dieren de spanning letterlijk van zich af schudden en daarmee uit de vecht of vlucht reactie komen, daar blijven wij mensen in die reactie zitten.
Tip
Als je nu merkt dat je gespannen bent, druk hebt (ook als het leuk druk is), steeds weer pijnklachten hebt etc. Doe dan eens rustig je lichaam losschudden. Dat kan staand in een keer je hele lichaam zijn maar dat kan ook deel voor deel zijn. Voel daarna eens wat dat met je gedaan heeft.
Meer?
Er zijn nog vele en vele en vele mogelijkheden. Je kan meer lezen in het artikel over Sympaticus en parasympaticus, breng de lente in je bol en sympaticus en parasympaticus in balans.
Je kan ook altijd met mij een telefonische afspraak in plannen om kennis te maken en te horen wat ik voor je zou kunnen betekenen. Stuur me een bericht en dan plannen we een moment in.
Beweeg gezond!
Janneke